بیش از ۱۰ سال است که «بنیاد کمک‌های نیکوکارانه» (CAF)، هر سال شاخص نیکوکاری جهان را منتشر می‌کند. نخستین شاخص نیکوکاری جهان از سوی این بنیاد در هنگامه بحران مالی جهان منتشر شد. شاخص امسال اما به بررسی تاثیرات پاندمی بر روند نیکوکاری در سراسر جهان می‌پردازد.
این بنیاد خیریه بین‌المللی در انگلستان به ثبت رسیده است و ۹ دفتر در ۶ قاره جهان دارد. براساس نتایج شاخص نیکوکاری جهان «CAF» به خاطر بلایای ناشی از «کووید-۱۹» در سراسر جهان، بسیاری از کشورهایی که در دهه گذشته در رده ۱۰ کشور برتر سخاوتمند در امور خیریه جای داشتند، شاهد سقوط رتبه خود بوده‌اند.
بررسی‌های «CAF» نشان می‌دهد که تمایل به نیکوکاری کاهش پیدا نکرده، بلکه نیکوکاری قربانی اعمال محدودیت‌های قرنطینه‌ای از سوی دولت‌ها شده است. با وجود اینکه قرنطینه‌ها جان بسیاری از انسان‌ها را نجات داده، اما فرصت‌های نیکوکاری را کاهش داده است و با ایجاد چالش‌های بسیار باعث بروز بحران در موسسات خیریه و افرادی که دریافت‌کننده کمک‌های این موسسات بودند، شده است و همچنان نیز ادامه دارد.
در این گزارش علاوه بر بینش و ماهیت نیکوکاری در سراسر جهان سه جنبه نیکوکاری نیز مورد بررسی قرار گرفته است که عبارتند از:
۱- آیا به تازگی به یک غریبه یا کسی که نمی‌شناختید کمک کرده‌اید؟
۲- آیا به تازگی به یک موسسه خیریه کمک مالی کرده‌اید؟
۳- آیا در ماه‌های گذشته وقت خود را به صورت داوطلبانه به یک سازمان خیریه اختصاص داده‌اید؟
گزارش ۲۰۲۱ شاخص نیکوکاری جهان «بنیاد کمک‌های نیکوکارانه» که بر اساس اطلاعات جمع‌آوری شده از سال گذشته میلادی است، نگاهی منحصربه فرد به روند جهانی سخاوتمندی ارائه می‌کند و نشان می‌دهد که مردم چه کشورهایی بیشتر در فعالیت‌های اجتماعی مشارکت داشته‌اند، کمک‌های بیشتری به جوامع خود کرده‌اند و از افزایش کمک خیریه حمایت کرده‌اند. این گزارش براساس نتایج نظرسنجی از یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر در سراسر جهان با همکاری موسسه گالوپ تهیه شده است.
بر این اساس، وقایع شگفت‌آوری که در سال گذشته اتفاق افتاد این موضوع را تقویت کرد که آنچه به‌طور تاریخی جامعه مدنی خوانده می‌شود در یک سطح بین‌المللی وجود داشته است و جوامع همچنان نیازمند همکاری تنگاتنگ با یکدیگر هستند. در طول همه‌گیری «کووید-۱۹»، اهمیت کمک‌های فرامرزی و همبستگی در سطح جهانی بیش از هر زمان دیگری آشکار شد. زیرا نشان داد هر جامعه‌ای برای نجات خود نیازمند ارائه راهکار و کمک به دیگر جوامع است.
سخاوتمندترین کشورهای جهان
در رتبه‌بندی شاخص نیکوکاری ۲۰۲۱ «CAF»، اندونزی توانست عنوان سخاوتمندترین کشور را به خود اختصاص دهد. امسال بیش از هشت نفر از هر ۱۰ نفر اندونزیایی کمک‌های نقدی انجام داده‌اند و نسبت فعالیت‌های داوطلبانه این کشور بیش از سه برابر میانگین جهانی بوده است. اندونزی در مجموع با ۶۹درصد، بالاترین نمره شاخص را دارد. زکات به‌طور گسترده در اندونزی انجام و عواید آن برای نیازمندان توزیع می‌شود. گزارش‌ها حاکی از آن است که پرداخت‌های زکات در کشورهای اسلامی در مواجهه با بیماری همه‌گیر به‌ویژه در سال ۲۰۲۰ زیاد بوده است.
رتبه‌بندی ۱۰ کشور سخاوتمند جهان به طور قابل توجهی تغییر کرده است. بسیاری از کشورهایی که همیشه در ۱۰ رتبه نخست سخاوتمندترین‌ها جای می‌گرفتند در این گزارش سقوط کرده‌اند. این تنزل ممکن است به دلیل اثرات پاندمی، اعمال قرنطینه و محدودیت‌های آن باشد. به عنوان مثال، آمریکا که همیشه در میان پنج کشور سخاوتمند جهان قرار داشت در این گزارش به جایگاه ۱۹ سقوط کرده است. دیگر کشورها مانند انگلستان، کانادا، ایرلند و هلند نیز همگی کاهش قابل توجهی در نمرات خود داشته‌اند. به جای آنها چندین کشور که هرگز در فهرست ۱۰ کشور سخاوتمند جهان نبودند اکنون در فهرست بخشنده‌ترین کشورها قرار دارند. نیجریه یکی از این کشورها است. این در حالی است که نیجریه در رتبه‌بندی شاخص قبلی جایگاه ۱۶ را داشت، اما در گزارش امسال توانسته است با کسب ۵۲درصدی امتیاز کل به رتبه سه برسد. کشور غنا نیز برای نخستین مرتبه در این فهرست قرار گرفته است. به همین ترتیب کشورهای اوگاندا و کوزوو هم در فهرست ۱۰ کشور سخاوتمند جهان جای گرفته‌اند.
به مانند بسیاری از کشورهای غربی، استرالیا و نیوزیلند از سال ۲۰۱۸ کاهش امتیاز داشته‌اند و شاخص هر دو کشور زیر میانگین بلندمدت آنها است. با این حال، هر دو همچنان در فهرست ۱۰ کشور سخاوتمند امسال باقی مانده‌اند.
در سال ۲۰۲۰، بیش از ۳ میلیارد نفر در جهان به کسانی کمک کرده‌اند که آنها را نمی‌شناختند. این رقم رکورد جدیدی است که در شاخص نیکوکاری جهانی «CAF» به ثبت رسیده است. در ۲۰۲۰ بیش از نیمی از جمعیت بزرگسال جهان (۵۵درصد) به افراد غریبه کمک کرده‌اند. به‌رغم شیوع کرونا، یا شاید به دلیل آن، کمک‌های مالی در سراسر جهان افزایش یافته است. در سال ۲۰۲۰ تعداد افرادی که نسبت به پنج سال گذشته خود کمک مالی بیشتری انجام دادند ۳۱درصد افزایش یافت.
رتبه و امتیاز ۱۰ کشور برتر
۱۰ کشور سخاوتمند در شاخص نیکوکاری جهان بر اساس گزارش ۲۰۲۱ «CAF» به ترتیب عبارت از اندونزی با ۶۹درصد امتیاز کل، کنیا با ۵۸درصد امتیاز کل، نیجریه با ۵۲ درصد امتیاز کل، میانمار با ۵۱ درصد امتیاز کل، استرالیا با ۴۹درصد امتیاز کل، غنا و نیوزیلند هر یک با ۴۷درصد امتیاز کل، اوگاندا، کوزوو و تایلند نیز هر یک با ۴۶درصد امتیاز کل، است.
جایگاه ایران در جهان
ایران در گزارش ۲۰۲۱ با کسب ۳۹درصد امتیاز کل، رتبه ۳۲ را به خود اختصاص داد. پاسخ ایرانیان که در این نظرسنجی در مورد سه جنبه کمک کردن مورد سوال قرار گرفتند به شرح زیر بوده است:
۶۲درصد از ایرانیانی که در این نظرسنجی شرکت کرده‌اند اظهار داشته‌اند که به افراد غریبه و کسانی که نمی‌شناخته‌اند کمک کرده‌اند و از این لحاظ ایران توانسته در رتبه ۳۸ قرار بگیرد.
۴۵درصد از پاسخ‌دهندگان گفته‌اند که به تازگی کمک مالی کرده‌اند و در این جنبه از کمک کردن ایران رتبه ۲۳ را کسب کرده است و ۱۱ درصد از افراد مصاحبه شده نیز تصریح کرده‌اند که وقت خود را برای مشارکت در فعالیت‌های داوطلبانه به موسسات خیریه اختصاص داده‌اند و از این نظر در میان دیگر کشورها ایران رتبه ۹۲ را دارد.
«CAF» با توجه به نتایج حاصل از این گزارش و تغییر رتبه‌ها اعلام کرده است که در گزارش‌های آینده این موضوع را به دقت مورد بررسی قرار خواهد داد که آیا ثروتمندترین کشورها که معمولا ۱۰ جایگاه برتر را در فهرست سخاوتمندترین‌های جهان به خود اختصاص می‌دادند خواهند توانست بار دیگر جایگاه‌های گذشته خود را به دست آورند یا خیر. آنچه پاندمی نشان داد حکایت از آن داشت که مردمان بیشتری در این کشورها در مواقع سخت محتاط‌تر عمل می‌کنند، اما تعداد بیشتری از مردم کشورهای کمتر ثروتمند، در چنین مواقعی بیش از گذشته به فکر همنوعان خود خواهند بود.
