فیروز اردشیریان؛ رمز موفقیت کار تیمی است

فیروز اردشیریان، از بنیانگذران شرکت فنی مهندسی ناموران است. او معتقد است مهم ترین دلیل موفقیت او و دوستانش کار گروهی بوده است و می گوید این از افتخارات ما در ناموران است که بعد از 27 سال هنوز با هم کار می کنیم

فیروز اردشیریان دانش آموز دبیرستان فیروز بهرام تهران است که دانش آموزان زرتشتی در آن تحصیل می کنند. او با گرفتن دیپلم خود در کنکور شرکت کرد و در رشته علوم ریاضی در دانشگاه تهران قبول شد. اما بعد از دو سال و با راه اندازی رشته مهندسی مکانیک در دانشگاه صنعتی شریف از تحصیل در رشته ریاضی انصراف داد و به عنوان اولین گروه از دانشجویان مکانیک در سال 1345 وارد دانشگاه شریف شد. اردشیریان پس از فارغ التحصیلی درسال ۱۳۴۹ برای گذراندن دوران سربازی در بخش ابزاردقیق واحد کک سازی ذوب آهن اصفهان مشغول به کار شد و با مهندسان و تکنسین های روس همکاری می کرد که تجربه های بسیاری از آن ها آموخت. او با پایان سربازی برای ادامه تحصیل به انگلستان رفت و در رشته کنترل اتوماتیک از دانشگاه منچستر فارغ التحصیل شد. او با پایان تحصیل به ایران برگشت و دوباره جذب بازار کار شد. خودش در گفت و گو با سایت کارآفرینی دانشگاه شریف گفته است:« پس از مراجعت به ایران در استخدام شرکت باتلر- کالورن ایران درآمدم. این شرکت در طراحی خطوط لوله نفت و گاز و تأسیسات تزریق گاز به چاه های نفت فعالیت داشت. پس از انقلاب امکان ادامه فعالیت این شرکت میسر نشد و گروهی از مدیران ایرانی رده میانی این شرکت از جمله من اقدام به تأسیس شرکت جدیدی با سهام صد درصد ایرانی به نام ناموران کردیم.»

مهم ترین پروژه ای که در آن زمان شرکت باتلر- کالورن در دست داشت مشاور طرح انتقال گاز از سرخس به نیروگاه حرارتی نکا (شامل سیستم جمع آوری گاز ترش، پالایشگاه گاز و ایستگاه های تراکم) بود و این طرح تا زمان انقلاب بیش از ۸۰ درصد پیشرفت داشت و طراحی های آن تقریبا تکمیل و عملیات ساختمان و نصب در جریان بود. فیروز اردشیریان به عنوان مدیرعامل و دوستانش با راه اندازی شرکت ناموران در ابتدا به فکر تکمیل طرح نیمه تمام شرکت قبلیشان افتادند و بعد با موفقیت آمیز بودن کار انرژی بسیار زیاد برای گسترش کار پیدا کردند.

خود او گفته است:« این موفقیت باعث شد که ما به فکر گسترش کارمان بیفتیم، در نتیجه زمینه فعالیت ما خیلى گسترده شد و با آمادگی که به دست آورده بودیم وارد صنایع دیگر از جمله صنعت معادن و فلزات و پتروشیمى شدیم. هر کدام از پروژه های بزرگی که ما آغاز می کردیم عملاً براى اولین بار درایران تجربه می شد و خوشبختانه این پروژه ها با موفقیت به سرانجام رسیدند و این خود جرأت بیشتری برای اجرای پروژه بعدی به ما داد و این در حالی بود که در برابر واگذاری کاری که برای اولین بار در ایران انجام می گرفت در ابتدا موانعی رو به روی ما ظاهر می شد و این سؤال را بر می انگیخت که چگونه است که شرکت ایرانی می خواهد به جاى آن شرکت خارجی مشهور کار را انجام دهد ولی بعد که طرح بدون کمک خارجی ها اجرایی شد این باور که بدون خارجی هم می شود کارها را انجام داد شکل گرفت.»

هسته اصلی شرکتی که فیروز اردشیریان و دوستانش ( 5 شریک) برپا کردند بر طراحی و مهندسی پروژه های صنعتی استوار بود ولی چندسالی است که این مجموعه اجرای پروژه را هم برعهده گرفته است. « در ابتدای انقلاب به دلیل ناامنی که کاری که حاکم شده بود هر کسى یا هر گروهی به دنبال آن بود که کسب و کار خود را چگونه نگهدارد و کسى به نوآوری نمی اندیشید و این یکی از نقاط قوت ما بود. راهبرد بعدی ما دستیابی به فناورى های عمومی بود که در این مورد، بخش های طراحی و مهندسی را بسیج کردیم که با استفاده از پروژه های مشابه و شبیه سازی فرایند موفق شدند در زمینه انتقال گاز، نفت و تصفیه گاز به فناورى عمومی آن دست پیدا کنند.»

شرکت ناموران در حال حاضر در صنایع گاز، نفت، پتروشیمی، معادن و فلزات و همچنین آب فعالیت دارد و در طول سال ها فعالیت طراحی و مهندسی در ایران بیش از 200 پروژه صنعتی را به اجرا درآورده که تعداد قابل توجهى از آن ها براى اولین بار در ایران اجرا شده اند. پروژه هایی همچون طراحی آشیانه چند منظوره هواپیما هاى 747 که دهانه این آشیانه (دهانه بدون ستون) 150 متر است. سازه ای که در جوار فرودگاه مهرآباد جای گرفته و اردشیریان در طراحی آن نقش داشته و می توان گفت بزرگترین سازه رو زمینی در ایران است. او درباره پروژه های بزرگی که تاکنون در مجموعه ناموران اجرایی کرده اند می گوید:« اولین پروژه بزرگی که ما به اجرا درآوردیم در زمینه معادن و فلزات بود، به نام طرح تغلیظ سنگ آهن گل گهر که در منطقه سیرجان قراردارد و بخشی از نیاز به سنگ آهن کارخانجات فولادسازی ایران را تأمین می کند. همچنین پروژه بزرگ دیگری که انجام دادیم پروژه فرا ساحل بود به نام پروژه سکوهاى بهره بردارى نفت ابوذر که درخلیج فارس قرار دارد. در استعلامی که برای طراحی سکوهای دریائی تولید نفت ابوذر از شرکت های ایرانی شده بود ما با استانداردهای مهندسی انجام این کار را بدون کمک خارجی اعلام کردیم و کارفرما (شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریائی) که بر انجام کار با همکاری خارجی ها اصرار نمی ورزید پیشنهاد ما را با توجه به قیمت مناسبی که ارائه دادیم قبول کرد و این کار که برای اولین بار و دراین مقیاس درایران انجام می یافت.»

فیروز اردشیریان معتقد است مهم ترین دلیل موفقیت او و دوستانش کار گروهی بوده است و می گوید این از افتخارات ما در ناموران است که بعد از 27 سال هنوز با هم کار می کنیم. او در مصاحبه ای با سایت کارآفرینی دانشگاه شریف گفته است:« در جامعه ما یک واقعیتى وجود دارد که معمولاً کارهاى نتیجه مطلوبی نمی دهد و اعضاى گروه از هم جدا مى شوند؛ حتی در گروه 2 یا 3 نفره هم اختلافات پیش مى آید و از هم گسسته مى شوند ولی رمز موفقیت ما در این کار تیمی پرهیز از انتقادهای غیرسازنده و تحمل همراه با شکیبایی بوده است. ما اصول کارى را حاکم بر روابط دوستانه گذاشتیم. درصورتی که احساسات بر اصول کار غلبه کند، نتیجه خوبی به بار نخواهد آورد؛ ضوابط کار باید به گونه اى تدوین شود که حیات کاری تیمی ادامه یابد.»

او معتقد است ویژگی های اصلی و ذاتی یک کارآفرین داشتن «خلاقیت»، «نتیجه گرایی» و «عجولانه عمل کردن» است و می گوید کارآفرینی می تواند موفق باشد که «آگاه و دانش محور» باشد. « افراد بسیارى را مى شناسم که بسیار خلاقند اما به خاطر این که دانش آن ها کم است موفق نمی شوند. دانش در کنار خلاقیت، کارآفرینی را دو چندان می کند. اگر نیروی جوان در کنار فرد با تجربه قرار گیرد، تنها شرط کافی برای انتقال فناورى در مسیر کارآفرینی نیست بلکه با آموزش ثمربخش افراد جوان و ترغیب آنها به تلاش و همت و ایجاد انگیزه برای یادگیری است که می توان آنها را در مسیر کارآفرینی هدایت کند.»

اردشیریان معتقد است ویژگی های اصلی و ذاتی یک کارآفرین داشتن «خلاقیت»، «نتیجه گرایی» و «عجولانه عمل کردن» است و می گوید کارآفرینی می تواند موفق باشد که «آگاه و دانش محور» باشد.

فیروز اردشیریان در چند مصاحبه خود گفته انقلاب و رفتن خارجی ها از کشور بیشترین اثر را روی زندگی کاری او گذاشته است. « پیش از انقلاب تصور نمى کردیم که رشد چشمگیری داشته باشیم و یا به عبارت دیگر توانمندی فناورانه را تقریباً دور از دسترس می دیدیم. شاید یکى از دلایل آن فراوانی خارجى ها در ایران بود. بعد از انقلاب به علت خروج خارجی ها خلأ بزرگی احساس شد و فضای خلاقیت و کارآفرینى شکوفا شد و احساس کردیم که آینده می تواند به دست خودمان ترسیم و ساخته شود.»

او می گوید برای رسیدن به توسعه در بخش های مختلف به خصوص مهندسی باید ارتباط  نزدیکی بین دانشگاه و صنعت به وجود آید. « کارشناسان مملکت ما در بخش پایین دستی صنعت کار مى کنند و از فناورى های بالا دستی صنعت فاصله دارند. یک رآکتور را در یک واحد پتروشیمى یا یک واحد پالایشگاهى در نظر بگیرید. ملاحظه می فرمایید که ما آن را خریداری می کنیم و به نحو مطلوب نصب می کنیم و از آن به خوبی هم بهره برداری می کنیم ولی به جزئیات فنون و علوم فناورانه عملکردی آن دسترسی نداریم. دانشگاه منشأ نظریات، تئوری ها و خالق معادلات منطق، ریاضی، فیزیک و شیمی است و به پشتیبانی آن است که بستر هاى علمى و نظرى یک رآکتور ایجاد می شود و با استفاده از فوت و فن هاى تجربى در صنعت طراحى و ساخته مى شود. اگر ما تلاش کنیم که بین دانشگاه و صنعت این ارتباط بالا دستی را به وجود آوریم، دانشگاه و صنعت به سوی دستیابی به فناوری پیشرفته سوق داده می شوند.»

فیروز اردشیریان بعد از 28 سال از مدیریت ناموران کنارگیری کرد؛ او دلایل کنارگیری از مدیریت ناموران را در گفت و گو با سایت نکونیوز این گونه بیان کرده است:« از مدیریت ناموران کناره گیری کردم زیرا سهامداران اشتیاق زیادی برای فروش این شرکت که حاصل سال ها تلاش و زحمت و ایجاد سازمانی با انگیزش برای توسعه بود داشتند. درشرایطی که اشتیاق فروش زیاد است انگیزه های مدیریتی/ راهبردی فروکش می کند. من توانستم ۲۸ سال اداره شرکت ناموران را با ده سهامدار موظف با کار تیمی بعهده بگیرم.»

او همچنین در پاسخ به این سوال که بزرگ‌ترین اشتباهش در این سال ها چه بوده است در مصاحبه ای گفت:« کار مدیریت را بدون گذراندن دوره های مدیریت آغاز کردم و ادامه دادم؛ معتقدم که تنها تخصص مهندسی برای مدیریت کافی نیست.»

خاطره ای از اولین پروژه خارجی ناموران

شرکت ناموران در زمینه صادرات خدمات فنی و مهندسی هم سابقه ای طولانی دارد و فیروز اردشیریان خاطره اولین پروژه خارجی این شرکت را در گفت و گو با سایت تخصصی نکونیوز که در حوزه نفت فعال است اینگونه تعریف کرده:« مدتی بعد از اتمام پروژه طراحی و مهندسی سکوهای ابوذر ما در مناقصه طراحی پایه واحدهای Open Art پالایشگاه حمص سوریه شرکت کردیم و این اولین باری بود که اقدام به صدور خدمات طراحی و مهندسی می کردیم. با اشتیاق تمام دراین مناقصه شرکت کردیم و تصمیم برآن گرفتیم که دربخش فنی پیشنهاد نهایت تلاش خود را بکنیم که نقطه ضعفی نداشته باشیم. کارفرمای سوریه ای یک آزمون طراحی فرآیندی (Process design) دراسناد مناقصه لحاظ کرده بود و شرط قبولی برای باز کردن پاکات مالی این بود که دراین آزمون پاسخ صحیح ارائه شود. محاسبات فرآیندی را با دقت هرچه بیشتر انجام دادیم بطوری که موفق شدیم کلیه پاسخ ها را با دقت بالا ارائه دهیم. وقتی پاکت‌ها را باز کردند قیمت ما نسبت به خارجی ها پائین تر بود و بلافاصله ما را برنده اعلام کردند. پس از انجام موفقیت آمیز کار مو      ضوع را به شرکت های پالایش نفت ایران اطلاع دادیم و جهت انجام طراحی پایه واحد Open Art پالایشگاه نفت لاوان (که اولین کار طراحی پایه بود که به شرکت ایرانی واگذار می شد) اعلام آمادگی کردیم و درمناقصه مربوطه برنده شدیم و طراحی پایه موردنظر را با موفقیت به انجام رساندیم.»